Mi verkis ĉi-tiun artikolon, ĉar dum la lastaj tagoj oni jam multe parolis pri la Internacia Tago pri Virinaj Rajtoj kaj foje tio ĝenas min ĉar ŝajnas ke oni zorgu pri virinoj nur la 8an de Marto, kvazaŭ dum la aliaj 355 tagoj de la jaro tio ne estus bezonata.
Do, flankiĝante de mia opinio pri la signifo kaj valoro de la Internacia Tago pri Virinaj Rajtoj, mi proponas liston de aliaj, pli gravaj el mia vidpunkto, datoj pri egaleco.
La Tago de Egala Salajro
Ekde 2020, ĝi estas oficiala internacia tago, subtenita de Uniĝintaj Nacioj, kiun oni festas la 18an de Septembro. Antaŭe ĝi ne estis apogita de gravaj internaciaj organizoj.
La Internacia Koalicio por Egala Salajro estas platformo pri tiu ĉi temo formata de la Internacia Organizaĵo de Laboro, la Virina Fako de Uniĝintaj Nacioj kaj aliaj partneraj organizoj.
La Tago ekzistas por atentigi homojn pri genra salajra malegaleco. Ĝi signifas ke dum (abstrakta) viro gajnis 1 dolaron, je mondskala nivelo (abstrakta) virino gajnis 77 cendojn pro samvalora laboro. Se oni ne zorgas pri malestigi tiun ĉi malegalecon (kiu averaĝe ekzistas), la socio bezonus 257 jarojn por atingi salajran egalecon.
Interesaj estas la malsimilecoj je pluraneca perspektivo. Ekzemple, rilate al la deveno de la virino, en la jaro 2019, kompare al unu dolaro gajnita de blankhaŭta, ne latinamerik-devena viro:
- Virino de azia-amerika deveno gajnis $0.85, do la tago en kiu oni atingas la saman salajron estas la 5a de Marto. (La monsumon kiun iu viro gajnis en 2018, la virino gajnos nur la 5an de Marto 2019);
- Usona virino de afrika aŭ azia deveno gajnis $0.61, do la tago estas la 22a de Aŭgusto;
- Usona virino de indiĝena deveno gainis $0.58, do la tago estas la 3a de Septembro;
- Virinoj de latinamerika deveno gajnis $0.53, tiel la tago por ili estas la 20a de Novembro 2020.
Ĉe Eŭropunia nivelo la malsimilo inter salajroj de viroj kaj virinoj estas nuntempe averaĝe 14% (datumoj de 2018), kaj en Italujo, la lando kie mi nun loĝas, estas simila situacio ol en Usono rilate al virinoj de azi-amerika deveno (15% de malsimileco).
Oni facile povas imagi ke la malegaleco dependas multe de la fako en kiu oni laboras, ĉar ĝenerale “virinecaj” laboroj estas malpli prestiĝaj aŭ ne postulantaj altajn studojn. La malegaleco estas ankoraŭ pli signifa por virinoj, kiuj havas filojn. Ekzemple se oni komparas patran averaĝan salajron kaj patrinan salajron, en 2018 patrinoj gainis $0.69 por ĉiu $1 gajnita de patroj, do en 2019 la tago de egala salajro por virinoj-patrinoj estis la 10a de Junio.
Tago de Knabinoj kaj Virinoj en Scienco
Kvankam dum la pasintaj 15 jaroj la tutmonda komunumo multe penis inspiri kaj allogi virinojn kaj knabinojn en sciencon, tamen virinoj kaj knabinoj daŭre ne plene kaj samskale partoprenas en ĝi. Nuntempe nur ĉirkaŭ 30% de ĉiuj esploristoj estas virinoj mondskale. Laŭ la enketoj de UNESCO, nur 30% de lernantoj, kiuj elektas STEM-fakojn (nome Scienco-Teknologio-Inĝenierado-Matematiko) estas knabinoj. Parolante pri universitataj studoj, en kelkaj fakoj kiel konstruado, matematiko, statistiko, informadiko, tiuj datoj varias el 2-3% ĝis 5-7% .
En 2015 la Ĝenerala Asembleo de Unuiĝintaj Nacioj adoptis rezolucion por deklari la 11an de Februaro la Internacian Tagon de Virinoj kaj Knabinoj en Scienco
Laŭ ĝi, la celoj de la Tago estas atentigi pri kiom gravas atingi plenan kaj egalan aliron de virinoj kaj knabinoj al scienco kaj partoprenigi ilin pli aktive en ĝi, kaj antaŭeniri atingon de genra egaleco kaj potencigon de virinoj kaj knabinoj.
Aldone, scienco kaj genra egaleco ambaŭ estas esencaj por la atingo de la internacie interkonsentitaj disvolvaj celoj, inkluzive de la Agendo 2030 por Daŭripova Disvolviĝo.
Krom tiuj ĝeneralaj datoj, okazas ankaŭ fakaj kaj naciaj tagoj. Jen sube du ekzemploj.
Tutmonda Tago de Intelektaj Propraĵoj (2018)
Kiam ni parolas pri novigo, laŭ la enketoj de la Monda Organizo de Intelektaj Propraĵoj (WIPO), en la jaro 1995 nur 17% de internaciaj patentpetoj prezentitaj laŭ la Patenta Kunlabora Traktato (PCT), inkluzivis almenaŭ unu virinon inter la listigitaj inventistoj.
En 2008 jaro, tiu organizo dediĉis la Internacian Tagon de Intelektaj Propraĵoj al Virina kontibuo al kreemo kaj novigo.
La sekvan jaron, okaze de la Internacia Tago de Virinaj Rajtoj, la sama organizo diskonigis multajn statistikojn koncerne al partopreno de virino en IP-ligitaj procezoj kaj pri virinaj spertoj de patentigo.
Nacia Tago de Virinoj en Sporto (Usono)
Oni festas ĝin dum la unua semajno de Februaro por agnoski la atingojn de inaj atletoj, rekoni la influon de sporta partopreno por virinoj kaj knabinoj, kaj honori la progreson kaj daŭran lukton por egaleco de virinoj en sportoj.
Ĉiun jaron, ekde 1987, la Usona Kongreso agnoskas virinajn kontribuojn al sportoj. NGWSD estas festata ĉiujare tra Usono en la formo de komunumaj eventoj, kiujn partoprenas famaj inaj sportistoj, disdonado de premioj kaj aliaj agadoj.
Monda Tago de Kontraŭkoncipo
Ekde 2007, ĝi okazas kun la subteno de koalicio de 15 internaciaj neregistaraj kaj registaraj organizaĵoj, kaj sciencaj kaj medicinaj socioj, kiuj fakas pri seksa kaj reprodukta sano kaj estas sponsorita de la firmego Bayer AG. La 26-an de Septembro ĉiujare oni lanĉas tutmondan kampanjon, kiu vizias estontecon en kiu ĉiu gravedeco estas dezirata. La celoj de MKT estas plibonigi la scion pri kontraŭkoncipado kaj ebligi junulojn fari informitajn elektojn pri sia seksa kaj reprodukta sano.
Egalecen 